Studimet Universitare (1964–1968)

Në 1964 u regjistrua në Zagreb fillimisht në mjekësi, por me këshillën e profesorëve u riorientua shpejt në shkencat politike. Aty u thellua në filozofi politike dhe marrëdhënie ndërkombëtare, u përfshi në debatet e kohës dhe organizoi protesta kundër luftës në Vietnam. Formimi universitar në Zagreb i dha jo vetëm bazë teorike solide, por edhe një horizont kritik e qytetar që do të shihej në shkrimet dhe qëndrimet publike të mëvonshme.

Master & Angazhimi shtetëror (1968–1977)

Në 1968 vijoi studimet pasuniversitare në Beograd në Marrëdhënie Politike dhe Ekonomi Ndërkombëtare, krahas shërbimit ushtarak në të njëjtin qytet. Që prej 1969 shkruante rregullisht në rubrikën e punëve të jashtme të gazetës “Rilindja”. Në shkurt 1970 u angazhua në administratën federale (Komisioni Ndërkombëtar për Bashkëpunim me LSPPJ), ku mori pjesë edhe në misione paqeruajtëse: Angolë (4 muaj) dhe Indi (2 muaj). Në prill të vitit 1972 ai emërohet Sekretar i sekretariatit për Marrëdhenie më Jashtë. Gjatë mandatit të tij, Ukshin Hoti është edhe një ndër arkitektët e marrvëshjeve ndërmjet Jugosllavisë dhe Shqipërisë. Kjo u ka mundësuar disa profesorëve të Shqipërisë të vijnë të vendosen në Kosovë për të ligjëruar në Universitetin e Prishtinës. Ky bashkëpunim ishte një përparim madhor për shqiptarët e Kosovës edhe përkundër rrezikut që merrnin të dy palët: për Jugosllavinë që shifte shqiptarët e Kosovës të ushqeheshin me kërkesat për pavarësi dhe për Shqipërinë e Enver Hoxhes, që ishte e izoluar, duke lejuar pasqyrimin e një boshllëku të formuar. Megjithatë, hendeku ekonomik ndërmjet Kosovës dhe shteteve tjera Jugosllave po thellohej edhe më shumë. Duke mos patur mundësi për të reaguar në punët e mbrendshme të Kosovës e sidomos duke mos mundur t’iu përgjigjet nevojave të rinisë shqiptare, duke vënë në pikëpyetje situatën socio-ekonomike dhe duke pretenduar më shumë të drejta dhe liri, Ukshin Hoti më 1977 jep dorëheqje nga posti i sekretarit për marrëdhënie me jashtë.

SHBA – Specializimi (1978–1979)

Si fitues i bursës Fulbright, në 1978–1979 u specializua në Harvard, Çikago dhe Washington, si hulumtues i pavarur. Mori pjesë në simpoziume dhe tryeza me senatorë, kongresmenë e akademikë amerikanë, ku artikuloi kompleksitetin ballkanik dhe pozitën e shqiptarëve të Kosovës. Në shënimet e mbrojtjes (1994) reflekton se, pavarësisht pritjes së shkëlqyer, mbetej i shqetësuar nga mospasja e qartë e qëllimeve amerikane ndaj çështjes shqiptare dhe nga trajtimi i Shqipërisë brenda studimeve sllave. Kjo përvojë e ngarkoi me instrumente të reja analitike dhe e forcoi si mendimtar kritik me shikim global.

Kthimi në Kosovë & demonstratat (1980–1981)

Në 1979/1980 u rikthye në Prishtinë si ligjërues në Fakultetin e Drejtësisë dhe të Filozofisë (Sociologji Politike, Marrëdhënie Ndërkombëtare) dhe në shkollën politike “Eduard Kardel”. Pas vdekjes së Titos (maj 1980), pakënaqësitë u rritën; më 11 mars 1981 shpërthyen demonstratat studentore me thirrjen “Kosova Republikë”. Autoritetet serbe kryejnë arrestime masive dhe organizojnë një mbledhje në Universitetin e Prishtinës me qëllim që ta diskreditojnë revoltën, duke e shtyrë nomenklaturën e Kosovës dhe mësimdhënësit shqiptarë që t’i mbështesnin politikat e tyre. Në mbledhjen e 19 nëntorit 1981, Ukshin Hoti, ndryshon kahun e kësaj të fundit duke dëshmuar shkencërisht se republika e Kosovës do ta forconte stabilitetin e Jugosllavisë. Ai e merr përsipër sfidën për të treguar në mënyrë të qartë qëllimet dhe qëndrimet e tija rreth bashkimit të shqiptarëve, që sipas tij, kishin arritur pjekurinë për vetëqeverisje dhe që demokracia e shqiptarëve të Kosovës kishte lindur vetëvetiu, pa ndikime të jashtme. Kjo është ajo që më vonë, Ukshin Hoti do ta përshkruante si “Demokracia Autentike”. Protestat studentore do të shkaktojnë shumë trazira në Jugosllavi : 1298 studentë u arrestuan dhe 1019 prej tyre u dënuan(2), ndër ta edhe vëllai i vogël i Ukshin Hotit, Afrim Hoti, kur ai ishte vetëm 17 vjeç.

Burgosja e parë dhe izolimi (1982–1989)

Ukshin Hotit arrestohet 2 ditë pas mbledhjes dhe zemërimi jugosllav i bie në të me datën 21 maj te vitit 1982 : ai do të dënohet me 9 vite burgim për mbështetjen e revoltës. Këtu paraqitet një fragment i aktakuzës së dhënë nga gjyqtari Metush Sadiku nga Gjykata e Qarkut të Prishtinës :

« Vepra penale të drejtuar në rrëzimin e pushtetit të klasës punëtore dhe të punonjësve, thyerjen e “vëllazërim – bashkimit”, prishjen e barazisë së kombeve e të kombësive dhe ndryshimin antikushtetues të rregullimit federativ të RSFJ’së »

Sipas shokëve të burgut, zhvilloi grevë urie 12-ditore për t’u kthyer në kushte studimi. Familja u ndëshkua: motra Myrvete u pushua nga puna, ndërsa Resmija nuk u lejua të ushtrojë profesionin.

Në prill të vitit 1985, Ukshin Hoti lirohet, por gradualisht detyrohet të izolohet në fshat. Jeton në kushte të izolimit ekstrem dhe nuk ka të drejtë të merret me çfarë do aktiviteti politik dhe pedagogjik. I merret pasaporta dhe ruhet nga policia serbe dhe shërbimet sekrete. Në këtë kohë ai nuk kishte asgjë tjetër veç se të merret me bujqësi dhe t’ju përkushtohet studimeve të tij shkencore dhe punimit të tij të doktoraturës “E drejta e vetëvendosjes së popullit shqiptar krahas faktorit ndërkombëtar” (dorëshkrimet u fshehën; një pjesë u dogj gjatë luftës). Kishte nisur edhe një tezë tjetër: “Kosova si faktor i stabilitetit politik”.

Aktivizmi në vitet ’90 (1989–1994)

Me suprimimin e autonomisë (1989) dhe rënien e komunizmit në rajon, Hoti u zhvendos përkohësisht në Lubjanë, ku shkroi në “Alternativa” dhe “Republika”, pastaj bashkëthemeloi revistën “Demokracia Autentike – DeA” (1990–1991). U kthye në Kosovë, punoi për vetëdijësim kombëtar në zonat rurale dhe, me kërkesë studentore, ligjëroi sërish në Fakultetin e Filozofisë (1992–1993). Në Brestovc (1992) organizoi homazh për viktimat e policisë serbe (dënohet me 55 ditë burg). Në maj 1993, pas mbështetjes për grevën e “Rilindjes”, ai dhe Agron Limani u ndalën e u rrahën brutalisht në Komoran/Gllogovc; Hotit iu thyen dy brinjë. Në këtë periudhë artikulon hapur bashkimin kombëtar si horizont politik.

Burgosja e dytë (1992)

Në vitin 1992 në fshatin Brestovc të Rahovecit Ukshin Hoti organizon një homazh për viktimat e vrara nga policia serbe dy vjet më parë në një demonstratë për Republikën e Kosovës. Me këtë rast ndodh një përplasje midis qytetarëve që po merrnin pjesë në homazh dhe policisë serbe e cila kishte bllokuar rrugën. Ukshin Hoti kërkoi nga policët që ta lironin, ndërsa policët serbë u përgjigjen me breshëri armësh ndaj qytetarëve të paparmatosur të Rahovecit dhe si pasojë u plagosën disa vetë. Pas kësaj ngjarjeje Ukshin Hoti arrestohet dhe denohet me 55 ditë burg. Pas lirimit organizon takime dhe merr pjesë ne disa tubime politike ne Maqedoni (Kondovë, Tetova 1 e 2), me qellim te zhvillimit te idesë për bashkimit kombëtar.

Burgosja e tretë (17 maj 1994 – ~)

Më 17 maj 1994 u arrestua rrugës për në Prishtinë për të marrë detyrën si kryetar i UNIKOMB-it. U akuzua për lidhje me LPRK, për themelimin e “DeA” nën ndikim të saj dhe për “cenim të integritetit territorial”. Edhe pse gjatë gjykimit u vërtetua se nuk ishte anëtar i LPRK-së dhe se partia ishte e regjistruar ligjërisht, u dënua me 5 vite. U mbajt në Dubravë, Nish, Sremska Mitrovicë, sërish Nish. Rasti i tij arriti në Parlamentin Evropian; në tetor 1998 u propozua për çmimin Saharov (çmimi iu dha Ibrahim Rugovës). Nga burgu vazhdoi korrespondencën (p.sh. me Ismail Kadarenë) dhe botimet; 1995 u mblodhën shkrimet në librin “Filozofia politike e çështjes shqiptare”.

Zhdukja (16 maj 1999 – ~)

Gjatë luftës, forcat serbe dogjën shtëpinë e familjes në Krushë të Madhe; u shkatërruan biblioteka dhe dorëshkrimet, ndërsa i ati Nazifi u plagos dhe vdiq më 18 prill 1999; vëllai Ragipi u gjet i vrarë pas 53 ditësh. Më 16 maj 1999 Hotit i mbaroi dënimi; sipas dëshmitarëve, të dielën u nxor nga burgu i Dubravës nën shoqërim rojesh dhe që prej asaj dite nuk u pa më. Më 19 maj 1999 NATO bombardoi kompleksin; në ditët pasuese rojet dhe paramilitarët serbë kryen masakrën e Dubravës (176 të vrarë, mbi 200 të plagosur). Fati i Ukshin Hotit mbetet i panjohur.